 |
30 jaar Portugal ervaring levert een schatkamer aan fantastische herinneringen en anekdotes op.
Huis van de Weemoed deelt graag haar Portugese belevenissen in de vorm van weetmoedjes.
|
|
|
|
Uiterlijk is belangrijk voor een Portugees. Zelfs het kleinste dorp heeft minstens één herenkapsalon. Daarnaast is er een enorme voorraad aan thuiskappers voor de dames. Voor de heren moet het wel een no nonsense kapper zijn. De stoelen zijn vooroorlogs maar zitten nog altijd goed. Geen gelikte moderniteiten.
De pinups zijn uit vervlogen tijden. Niets verandert hier. Als je haar maar goed zit.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Veel Portugezen zijn van oudsher geëmigreerd naar andere Europese landen. Tijdens de zomer volgen alle emigranten graag de lokroep van het vaderland. Hun thuiskomst moet natuurlijk gevierd worden. Elk dorp viert dan zijn eigen dorpsfeest.
Daarnaast is Portugal natuurlijk een land van diepgelovige katholieken. Vaste prik is het openingsvuurwerk gevolgd door een processie. De plaatselijke fanfare marcheert voorop en alle dorpsbewoners sluiten aan. Met langzame tred en ernstige gezichten maken ze een ronde vanaf de kerk door het dorp. Of van de kerk naar een plaatselijk heiligdom Want ook daar grossieren de Portugezen royaal in. Het liefst een beetje hogerop in de bergen. Zodat de tocht er heen voelt als een heuse pelgrimage. Stoere mannen vechten om een plekje om het loodzware Mariabeeld te mogen dragen want dat is een hele eer. De processie wordt afgesloten met een kerkdienst en daarna volgen er carnavaleske dagen. Muziek, veel eten en dansen tot in de vroege uurtjes van de ochtend.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Een Portugees houdt van zoet. En dat kun je eten in een pasteleria. Het is een koffiesalon waar ze toonbanken vol verrukkelijke zoetigheden hebben. Elk gebakje heeft een aparte naam. Elk dorp zijn plaatselijke lekkernij. Gigantische caloriebommen die vooral bestaan uit suiker, honing en eieren. Veel recepten volgen tradities uit kloosters waar de nonnen kennelijk voldoende tijd hadden om de meest waanzinnige recepten te bedenken.
De gekste taart die wij ooit mochten proeven was tijdens een feest van de plaatselijke voetbalclub van Tondela. Nadat we eerst borden vol met gegrilde sardientjes met brood hadden genuttigd werd er als finale klap een gigantische taart geserveerd. Een 1 1/2 meter lange groene taart in de vorm van een voetbalveld. Met middenstip en doellijnen. Wat ons betreft werd die wedstrijd niet door ons gewonnen maar door de pasteleria van Tondela!
|
|
|
AFDALEN IN EEN MARMEREN HEL
|
 |
|
|
In de provincie Alentejo in Zuid-Portugal zit heel veel marmer in de grond. Het marmer wordt gewonnen in gigantische marmergroeven. Een onwerkelijk landschap van hijskranen en immens grote zaagmachines. Gapende gaten in de grond zijn hier soms wel 30 meter diep. De aarde is dieprood. Alles in de buurt van de groeven is bedekt met een dikke rode stoflaag. Reusachtige blokken marmer zie je in allerlei stadia van verwerking liggen. De stukken die niet meer bruikbaar zijn worden gewoon ergens gedumpt. Als marmeren bergen zie je ze al van verre liggen als je de 3 marmerstadjes naders. In Vila Viçosa, Borba en Estremoz is alles van marmer. De trottoirs met hun prachtige mozaïekvormen, de vensterbanken van heel gewone huizen en voorgevels van paleizen. Op de begraafplaatsen word je verblind door alle witmarmeren Maria’s en steenkoude blanke engelen die over je waken.
|
|
|
KLUIZENAARS OP GROTE HOOGTE
|
|
|
|
|
|
Portugal kent veel kleine heiligdommen, verborgen hermitages, gelegen in de bergen en alleen te bereiken met een steile trap vol uitgesleten traptreden. Vanuit zo’n arendsnest heb je geen verrekijker nodig om uit te kijken naar de zee. Voor wachtende vissersvrouwen vroeger dé plek om gespannen af te wachten of ze hun geliefde zeemannen zagen terugkeren van de zee.
Onze Nederlandse Kniertje zegt: ‘De vis wordt duur betaald’. Maar een Portugese vissersvrouw zegt:
‘Liefste, ik zal eeuwig op je wachten’.
Onze fado, Cantiga de amigo, Liedje van de liefste gaat hierover.
Kleine hermitage, ver hier vandaan,
golven brengen water van de oceaan,
ik zal hier wachten, liefste voor immer,
voor immer.
|
|
|
|
|
|
Een akelig terugkerend fenomeen in de zeer warme en kurkdroge zomermaanden zijn de bosbranden in Portugal. Pyromanen? BBQ-en tijdens een picknick in de vrije natuur is één zeer geliefde tijdverdrijf. Alleen waar laat je na afloop de nog gloeiende kooltjes? Maar ook doen verhalen de ronde over de papiermaffia die graag eucalyptusbossen laat afbranden. De brandweer, os bombeiros, staat in een zeer hoog aanzien. Vaak zijn het vrijwilligers en wanneer de alarmsirenes loeien laat de slager opeens zijn slagerij in de steek laten en snelt richting brandweerkazerne. In alle onbegaanbare gebieden zonder wegen krijgt de brandweer hulp van blushelikopters. Ze scheppen spectaculair water uit stuwmeren. Pas maar op dat je niet een té groot zwembad aanlegt. Eén keer scheppen en je zwembad is zó leeg.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
De meest vreemde zeedieren die wij ooit aten in Portugal heten percebes. Voor durfals een zalig voorgerecht.
Het lijken een soort wezens uit de oertijd.
In Nederland heten ze eendemosselen en ze smaken een beetje naar kreeft. Soms met gevaar voor eigen leven hakken duikers ze af van de rotsen bij de Atlantische oceaan. Op je bord heb je er ook nog een heel werk aan. Voorzichtig hak- en breekwerk met de blote handen en dan mag je als beloning heel voorzichtig het vlees uit
|
|
|
|
handen en dan mag je als beloning heel voorzichtig het vlees uit de bokkepootjes slurpen. Een zilte lekkernij die smaakt naar zon en zee.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
De stad Redondo in Zuid-Portugal verandert 1x per 2 jaar in een papieren stad. Een orgie van gekleurd papier dat 2 weken mag wapperen in de wind. Alle 52 straten van het dorp doen mee. Alle inwoners vouwen zich maandenlang helemaal suf om propjes papier tot wonderbaarlijke versieringen te transformeren. Elke straat kiest een eigen thema. Je kunt gaan als een gemaskerde op een bal in Venetië. Op een heus strandstrand vissen boten met papieren zeemannen op zeemeerminnen. De fado weerklinkt uit tientallen Portugese papieren gitaren. Een straat verandert in een catwalk door paspoppen waarop papieren jurken van beroemde fadista’s hangen. Wil je liever je geld vergokken in een casino? Of je moed tonen in een gevecht met een papieren stier? Alles is mogelijk in de papieren stad Redondo.
|
|
|
TOERISTISCHE ATTRACTIE OF PURE NOODZAAK?
|
|
|
|
In Portugal is het in veel seizoenen zo warm dat een wasdroger totaal overbodig is. In plaats daarvan droog je je was toch gewoon op straat. Als je op het plat-teland woont niet echt een probleem. In de stad ligt dat wat anders. Daarom creëren de Portugezen vaak ingenieuze systemen met trekdraden waardoor je tot op grote hoogte de was aan de voorgevel kunt drogen. Ook op plekken waar je zelf nauwelijks bij kunt komen. De overbuurvrouw geniet mee van je lingerie en de argeloze toerist schiet een authentiek plaatje.
|
|
|
|
|
|
Op de markt in Portugal is ALLES te koop. In veel dorpjes zijn helemaal geen winkels. De markt is dus voor veel Portuge-
zen dé plek om
|
|
|
|
inkopen te doen. Om vrienden te ontmoeten, het laatste nieuws
|
|
uit te wisselen en gewoon een heerlijke dag te hebben. Van plastic huishoudelijke voorwerpen in alle kleuren van de regenboog tot BH’s van cup A tot Z. Of koop je liever een trouwkostuum, schoenen, kruiden of een gedroogde varkensdarm om zelf worst in te maken? Of een nieuwe teugel voor je ezel? Voor echte werklui zijn hier alle ijzerwaren te koop. En als je moe bent van het shoppen eet je een kippetje van een reuzespit waarop de kippen met tientallen tegelijk worden gegrild.
Naast professionele marktlui is er een zigeunermarkt met vooral nagemaakte merkkleding. Ook is er een deel gereserveerd voor oude mannetjes en vrouwtjes die groente uit hun eigen moestuinen verkopen. Bijna iedereen hier heeft wel ergens een lapje grond. Voor oude mensen soms een bittere noodzaak om een extra centje voor hun oude dag bij te verdienen.
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
José Afonso (1927-1987), Portugese zanger, dichter en componist. Hij schreef ‘gevaarlijke’ protestsongs in de tijd dat de Pide, de Portugese geheime politie, zeer actief was. Zijn liederen werden verboden. Zijn meest beroemde lied is Grândola, Vila Morena. Grandola is een stadje in het hete Alentejo. De titel betekent dan ook: Grândola, door de zon geblakerde stad. Dit lied werd op de ochtend van 25 april 1974 op de Portugese radio gedraaid en was het startsein tot de Anjerrevolutie.
José Afonso, liefkozend, Zeca genoemd, is een ongelooflijk grote held in Portugal. Een land waar een lied een revolutie kan ontketenen. Zijn geboortehuis in Coimbra versiert met zijn beeltenis in uiteraard tegels is een toeristische trekpleister. Wij vertolken van hem het ontroerende Cançao do embalar, Wiegelied. En waar we ook onze Nederlandse vertaling in Portugal zingen, de mensen zijn altijd in tranen en zo dankbaar dat twee Hollandse kaaskoppen iets van hun held kennen.
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
De schors van de Portugese kurkeik wordt wereldwijd gebruikt voor wijnkurken. Elke 9 jaar wordt de boom van zijn kurkjas ontdaan. Met een bijl wordt de schors er afgeslagen. Wanneer de kurkeik net geschild is ‘bloost’ zijn naakte huid bloedrood. Het lijkt bijna alsof hij huilt. Na 9 jaar is de vorming van zijn nieuwe jas weer voltooid. Sinds de komst van de schroefdop en plastic kurk zoeken de Portugezen naar nieuwe bestemmingen. Je kunt momenteel buitengewoon mooie én dure jurken, tassen, hoeden en schoenen van kurk kopen. We hebben zelfs ooit een paraplu van kurk gezien. Veel te mooi om er mee in de regen te lopen. Maar ja, wanneer regent het nou in Portugal?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
